มาจัดสวนแบบเซนให้บ้านเย็นสบายกันเถอะ
ช่วงนี้อากาศบ้านเราร้อนขึ้นทุกปีเลยเนอะ หลายๆ บ้านเลยหันมาสนใจเรื่องจัดสวนให้บ้านเย็นขึ้น ถ้าเพื่อนๆ กำลังมองหาสวนที่ดูเรียบๆ สงบ แถมยังช่วยให้บ้านเย็นขึ้นได้ด้วย สวนสไตล์เซน หรือสวนญี่ปุ่นแบบเซนเนี่ยแหละใช่เลย! ไม่ได้มีดีแค่ความสงบในใจนะ แต่ยังช่วยลดความร้อนให้บ้านเราได้เจ๋งมากๆ ด้วย
บทความนี้เราจะมาคุยกันแบบสบายๆ ถึงวิธีจัดสวนเซนให้บ้านเย็นลงลึกไปเลย พร้อมเทคนิคและไอเดียที่เอาไปใช้ได้จริงแน่นอน
สวนเซนคืออะไร
สวนเซน หรือที่บางทีก็เรียกสวนญี่ปุ่นแบบเซนเนี่ย มีที่มาจากปรัชญาพุทธศาสนาเซน ที่เน้นความเรียบง่าย ความสงบ และการใกล้ชิดธรรมชาติ สวนแบบนี้เค้าจะชอบใช้หิน ทราย ต้นไม้น้อยๆ แต่จัดวางองค์ประกอบให้มีความหมาย อย่างเช่น ใช้หินแทนภูเขา หรือกวาดทรายเป็นลายเหมือนสายน้ำ
จุดเด่นของสวนสไตล์เซน
ต้นไม้น้อยๆ แต่มีความหมาย – เค้าจะเลือกต้นไม้ที่มีฟอร์มสวยๆ อย่างสนญี่ปุ่น ไผ่ มอส เฟิร์น บอนไซ อะไรพวกนี้
ใช้วัสดุธรรมชาติ – เน้นหิน ทราย ไม้ ให้ความรู้สึกอบอุ่น เป็นกันเอง
เรียบง่าย เน้นสมดุล – ออกแบบให้ดูสบายตา เงียบสงบ ไม่รก
เหมือนยกธรรมชาติมาไว้ใกล้ๆ – สื่อถึงความเป็นธรรมชาติในพื้นที่เล็กๆ ของเรา
แต่ที่น่าสนใจกว่าความสวยงามก็คือ ถ้าเราออกแบบสวนเซนดีๆ เนี่ย มันช่วยลดอุณหภูมิรอบบ้าน ให้บ้านเย็นขึ้นได้
ทำไมสวนเซนถึงช่วยให้บ้านเย็นได้
การจัดสวนไม่ได้มีไว้แค่สวยๆ งามๆ นะ แต่มันช่วยเปลี่ยนบรรยากาศความร้อนรอบบ้านเราได้ชัดเจนเลย สวนเซนก็มีคุณสมบัติพิเศษที่ช่วยลดความร้อนได้ดีมากๆ เช่น
ใช้ต้นไม้ดูแลง่าย แต่ให้ร่มเงา – ต้นไม้ในสวนเซนส่วนใหญ่จะเลือกที่ฟอร์มสวยงาม เช่น สนญี่ปุ่น ไผ่ มอส เฟิร์น บอนไซ พวกนี้ช่วยกรองแดด ลดอุณหภูมิพื้นดิน แถมยังเพิ่มความชื้นในอากาศรอบบ้านเราด้วย
พื้นทรายหรือหินช่วยสะท้อนความร้อน – การใช้กรวดหรือทรายแต่งสวนเซน ทำให้พื้นไม่เก็บความร้อนเหมือนพื้นปูนหรือกระเบื้อง แถมยังช่วยสะท้อนแสงอ่อนๆ ตอนเช้า ทำให้สวนดูโล่ง โปร่ง สบาย
น้ำตกเล็กๆ หรือบ่อปลาแบบเซน – การมีน้ำในสวน เช่น บ่อปลาคาร์ป น้ำพุเล็กๆ หรือรางน้ำไม้ไผ่ (Shishi-odoshi) ช่วยเพิ่มความชื้นในอากาศ ลดอุณหภูมิรอบๆ บ้านได้ดีมากๆ เลย
วางผังสวนให้ลมพัดเย็นสบาย – สวนเซนเค้านิยมวางผังให้เข้ากับทิศทางลมธรรมชาติ เช่น ปลูกต้นไม้ใหญ่ทางทิศตะวันตก หรือเปิดพื้นที่โล่งให้ลมพัดผ่านบ้านได้สะดวก ลมเย็นก็จะเข้าบ้านได้ง่ายขึ้น
เทคนิคจัดสวนเซนให้บ้านเย็นแบบโปรๆ
เลือกมุมที่ใช่ – หามุมของบ้านที่โดนแดดแรงๆ ตอนบ่าย เพื่อให้สวนช่วยบังแดด ลดความร้อน เช่น ทางทิศตะวันตกของบ้าน
ใช้หินกับทรายให้ถูกทิศ – หลีกเลี่ยงหินสีเข้มๆ ในที่ที่โดนแดดจัดๆ เพราะมันจะดูดความร้อน ควรใช้หินแม่น้ำสีอ่อนๆ หรือกรวดสีขาวๆ ที่ช่วยสะท้อนแสงได้ดีกว่า
ปลูกต้นไม้เป็นชั้นๆ – ลองปลูกต้นไม้แบบสูง-กลาง-ต่ำ เพื่อสร้างร่มเงาเป็นชั้นๆ กรองแสงได้ดี เช่น ต้นไม้สูงให้ร่มเงา ไม้เลื้อยให้ความเย็นเฉพาะจุด แล้วก็ใช้มอสช่วยเก็บความชื้น
ใช้วัสดุธรรมชาติเพิ่มความเย็น – ลองใช้ไม้ไผ่ หินธรรมชาติ หรือไม้เนื้อแข็งมาทำรั้ว รางน้ำ หรือม้านั่ง เพราะวัสดุพวกนี้ไม่ดูดความร้อนเหมือนพวกวัสดุสังเคราะห์
ใช้ไฟนุ่มๆ – สวนเซนไม่เน้นไฟสว่างจ้า แต่จะใช้โคมไฟไม้ โคมกระดาษ หรือแสงสีส้มๆ อุ่นๆ ที่ไม่ทำให้ร้อน แถมยังช่วยให้บรรยากาศตอนกลางคืนดีมากๆ ด้วย
ไอเดียสวนเซนสำหรับบ้านเรา
แบบที่ 1 สวนเซนจิ๋วๆ ข้างบ้าน (Zen Mini Garden) พื้นที่ประมาณ 2×4 เมตร ก็จัดได้นะ แค่ปูกรวดขาว กวาดเป็นลายคลื่น ตั้งหิน 3 ก้อนแทนภูเขา ปลูกต้นไผ่ริมรั้ว แล้วก็มีน้ำพุเล็กๆ กับบ่อปลาคาร์ปหน่อยๆ ก็สวยแล้ว
แบบที่ 2 ทางเดินสไตล์เซนสำหรับทาวน์โฮม ( Zen Walkway) ลองปูพื้นหินแผ่นแบบเว้นระยะห่าง ขอบทางเดินแซมด้วยมอสกับเฟิร์น ติดโคมไฟไม้ไผ่โซลาร์เซลล์ตามทาง แล้วใช้ผนังไม้หรือฉากบังตาแบ่งพื้นที่ให้ดูเป็นสัดส่วน
แบบที่ 3 มุมพักผ่อนเซนบนระเบียงหรือดาดฟ้า (Zen Patio) ระเบียงหรือดาดฟ้าหลังบ้านก็จัดเป็นสวนได้นะ วางบอนไซในกระถางหิน ใช้พรมหญ้าเทียมคุณภาพดีปูพื้น วางโต๊ะไม้จิบชา พร้อมฉากไม้ไผ่บังแดด แค่นี้ก็นั่งชิลล์ได้ทั้งวัน
การจัดสวนสไตล์เซนเป็นการสร้างมุมสงบในบ้านเราอย่างแท้จริง ด้วยการเอาธรรมชาติ วัสดุธรรมชาติ และการออกแบบที่ใส่ใจรายละเอียดมาผสมผสานกัน ไม่ได้มีแค่ความสวยงามแบบเรียบง่ายเท่านั้น แต่ยังช่วยลดความร้อน เพิ่มความชื้น และสร้างบรรยากาศเย็นสบายให้บ้านเราได้ตลอดทั้งวัน ถ้าอยากให้บ้านเย็นขึ้นแบบมีสไตล์ ลองเริ่มจัดสวนเซนเล็กๆ สักมุมในบ้านดูนะ รับรองว่าจะช่วยทั้งเรื่องอุณหภูมิและทำให้รู้สึกดีขึ้นในทุกๆ วันแน่นอน